fbpx
Szukaj
Close this search box.

Choroby odogniskowe

Jeśli choroba dotyka jakiegoś narządu, przekonani jesteśmy, że to tam właśnie zlokalizowany jest problem. Jednak nie zawsze tak jest. W wielu wypadkach odpowiedź dotyczy narządu w odległego od miejsca, w którym wystąpił problem. Często myślimy w kategoriach miejscowych przyczyn choroby. Na przykład w przypadku osoby z zaburzeniami funkcji mózgu zakładamy, że to właśnie w mózgu są zmiany. U osoby z zapaleniem stawów będziemy podejrzewać, że to w stawie jest infekcja.

Jednak w wielu przypadkach na przebieg choroby mają wpływ zmiany, zlokalizowane w tkankach odległych od tych, w których manifestuje się choroba. Przyczyną zmian uogólnionych mogą być zakażenia odogniskowe, czyli choroby ogólne, powstające w wyniku obecności ognisk zakażenia bakteryjnego, pierwotniakowego lub wirusowego.

Pod pojęciem ogniska zapalnego (łac. morbus focalis) rozumie się najczęściej rezerwuar drobnoustrojów wewnątrz organizmu, z którego chorobotwórcze mikroby mogą rozprzestrzeniać się bezpośrednio na sąsiadujące tkanki i narządy.

Migracja patogenów może także przebiegać drogą naczyń krwionośnych i limfatycznych. Badania wskazują, że najczęściej ogniska zakażenia znajdują się w obrębie twarzoczaszki i szyi, przy czym w ponad 30% przypadków związane są z zębami i przyzębiem. Po pierwsze metabolity bakterii chorobotwórczych mogą stanowić silny czynnik alergizujący. Po drugie, ogniska zapalne wywołują odpowiedź tkankową i miejscową układu immunologicznego i wydzielanie mediatorów procesu zapalnego (histaminy, leukotrienów, cytokin). Związki te mogą oddziaływać nawet na bardzo odległe narządy, powodując zapalenie ogólnoustrojowe poprzez kaskadę wydarzeń immunologicznych. Ogniska pierwotne oddziałują na organizm nie tylko przez zapalenie miejscowe, które często może przechodzić bezobjawowo, ale także poprzez mechanizmy toksyczne, alergiczne czy immunologiczne.

Choroby odogniskowe mogą być wywoływane przez różne patogeny. Ognisko tzw. pierwotne może nie wywoływać dolegliwości, być utajone i trudne do wykrycia. Może dotyczyć wielu lokalizacji narządowych. Szczególnie podatne na zakażenia odogniskowe są dzieci, u których mogą mieć szczególnie ostry i niebezpieczny przebieg. Ogniska chorobowe mogą znajdować się w różnych narządach, jednak najczęściej to pojęcie używane jest w stomatologii, gdyż jama ustna jest najczęstszym ich siedliskiem.

Przyczyny zmian odogniskowych w jamie ustnej
Przyczyny zmian odogniskowych w jamie ustnej

Pamiętajmy, że choroby odogniskowe mogą być wywoływane przez różne bakterie i grzyby – w tym do niedawna uważany za nieszkodliwy patogen górnych dróg oddechowych Streptococcus viridans oraz grzyb z gatunku Aspergillus.

Wykazano związki nieprawidłowej flory jamy ustnej i chorób neurologicznych i neurorozwojowych, takich jak choroba Alzheimera, Parkinsona i autyzm dziecięcy.

Leczenie zębów, migdałków i zatok ma zatem znaczenie dla zdrowia całego organizmu.

Świetnym wspomaganiem jest podawanie bakterii Lactobacillus Rhamnosus i ksylitolu, który naturalnie wspomaga eradykację niekorzystnych biofilmów.