Czy wiecie, że cierpiałam na łysienie plackowate? Wiem, jaki to stres. Wszelkie próby ukrywania łysych plam niezdarnym zaczesaniem, nowe ogniska – wyczuwałam je nawet jak były bardzo malutkie, bo były ciepłe i jakby… lepkie.
Możemy wyróżnić trzy rodzaje łysienia telogenowe, androgenowe, plackowate (w tym złośliwe).
Wypadające włosy mogą wielu z nas spędzać sen z powiek. Problem może wydawać się mało istotny, jednak może być oznaką rozpoczynających się groźnych chorób. Włosy podlegają ciągłej wymianie. Dwie fazy w jakich mieszki włosa się znajdują: to Anagen -faza wzrostu i tworzenia nowych mieszków, oraz telogen, czyli faza spoczynku i obumierania. Od równowagi między fazami zależy, czy nasza czupryna będzie bardziej lub mniej bujna.
Silny i długotrwały stres może powodować wypadanie włosów. Podczas tego rodzaju wypadania włosów mamy do czynienie z przerwaną fazą wzrostu włosa. Prowadzącą do zbyt wczesnego przejścia włosa w fazę spoczynku -> faza ta kończy się wypadnięciem włosa z mieszków włosowych. A dzieje się tak ponieważ zwiększa się ilość włosów telogenowych (ich cechą charakterystyczną jest to, że naturalnie wypadają). Łysienie telogenowe może być spowodowane stresem psychicznym lub stresem fizycznym, czyli np. infekcją jak i niedoborem składników odżywczych.
Jaki jest mechanizm łysienia wywołany przez stres
Podczas stresu dochodzi do produkcji i uwalniania neuropeptydów, neurohormonów oraz neuroprzekaźników. Jednocześnie stres prowadzi do zaburzeń krążenia i indukuje stany zapalne, prowadząc do niedokrwienia mieszków włosowych (uszkodzenie mieszków włosowych skraca fazę wzrostu włosów powodując ich wypadanie).
Nauka radzenia sobie ze stresem, wsparcie psychiatry, psychologa, zmiana środowiska i unikanie czynników wywołujących stres to sposoby na radzenie sobie z problemem łysienia telogenowego.
Uważa się, że najczęstszą przyczyną łysienia jest łysienie androgenowe. Dotyka ponad połowy mężczyzn po 40 roku życia i aż 10% kobiet. Jednak nie oznacza to, że osoby młodsze nie może dotknąć ta przypadłość. Często problem występuje rodzinnie (uwarunkowane genetycznie).
Nazwa łysienie androgenowe wzięła się od androgenów (hormony układu rozrodczego). Poza udziałem w procesach rozrodczych, wpływają na skórę, pracę gruczołów łojowych, gojenie ran i wzrost włosów. U osób dotkniętych tym schorzeniem występuje nadwrażliwość mieszków włosowych na te hormony. Prowadząc do ścieńczenia i miniaturyzację mieszka włosowego.
Jaki jest mechanizm działania testosteronu na mieszki włosa
Aktywna forma testosteronu tzw. dihydrotestosteron (DHT) oddziałuje na mieszki powodując ich obkurczanie i miniaturyzację. Skraca czas trwania fazy wzrostu włosa (anagen) i wydłuża fazę spoczynku włosa (telogen). Te wszystkie czynniki prowadzą w efekcie do wypadania włosów.
Przewlekła choroba o podłożu genetycznym. Dotyka obszarów głowy, ale i innych owłosionych partii ciała. Najczęściej z łysieniem plackowatym zmagają się osoby młode, poniżej 30 roku życia, a nawet dzieci. Może mieć podłoże genetyczne i/lub autoimmunologiczne. Możemy wyróżnić łysienie plackowate wieloogniskowe, jednoogniskowe, całkowite uogólnione i złośliwe. Podczas choroby autoimmunologicznej dochodzi do wytwarzania przeciwciał przeciw mieszkom włosowym, co w konsekwencji zaburza ich proces wzrostu prowadząc do przedwczesnego wypadania. Charakterystycznym objawem jest nagłe wypadanie wszystkich włosów w jednym miejscy głowy.
Silny stres/ trauma są najczęściej przyczyną pojawienia się pierwszych objawów łysienia. Infekcja też jest stresem! Włosy mogą wypadać nawet kilka tygodni po strasznych przeżyciach lub ciężkim przeziębieniu.
W przypadku łysienia plackowatego lub złośliwego jest znacznie trudniej – gdyż często towarzyszą mu ogólnoustrojowe stany zapalne. Tutaj ważna konsultacja z lekarzem. Na pewno warto sprawdzić przeciwciała ANA, ANCA, anty-TPO, anty TG, cytokiny, zakażenia i… toksyny!
Podczas diagnostyki łysienia warto zrobić podstawowe badania diagnostyczne:
Morfologia, żelazo i ferrytyna – diagnostyka anemii TSH – diagnostyka chorób tarczycy CRP – diagnostyka stanów zapalnych Badania hormonalne – DHAS i prolaktyna W przypadku łysienia andorogenowego (czyli związanego z hormonami męskimi, jednak możliwego także u kobiet) zaleca się: zaleca się oznaczenie w surowicy krwi stężenia wolnego (FT) i całkowitego (TT) testosteronu, aktywnej formy testosteronu – dihydrotestosteronu (DHT), dihydroepiandrosteronu (DHEA), estrogenów (estradiol, E2). W celu oznaczenia niedoborów witaminowych warto wykonać skan metaboliczny, czyli Metabolomix (dostępny na sklepie) z jednorazowej próbki moczu. Można też zrobić badanie włosa, także dostępne u nas. Pomaga ono ocenić zawartość pierwiastków i metali toksycznych. Można zrobić badania trychologiczne. Jest to analiza stanu skóry głowy i włosów przy pomocy mikrokamery. Umożliwia zdiagnozowanie różnego rodzaju schorzeń, takich jak łupież czy przetłuszczanie oraz rozróżnienie, ile włosów znajduje się w fazie telogenu (czyli uśpienia).
Witamina A – potrzebna do wzrostu każdej komórki, reguluje wydzielanie sebum Biotyna – najlepiej przebadany suplement związany z wypadaniem włosów Niezbędna do wytwarzania kolagenu – witamina C -> jako antyoksydant zwalcza wolne rodniki i wspomaga usuwanie toksyn. Witamina D Bardzo potrzebna do odnowy mieszków włosowych -> witamina E Cynk – reguluje budowę gruczołów mieszków włosowych. Żelazo – jego niedobór objawia się wypadaniem włosów. Białko – włos zbudowany jest z grup protein zwanych kreatyną