Chociaż istnieją duże różnice między krajami w zakresie śmiertelności, nasilenie COVID-19 w zależności od wieku jest podobne w krajach azjatyckich, europejskich i amerykańskich. Wskaźnik zgonów wzrasta w starszej populacji. Na całym świecie czynniki ryzyka zgonu są podobne i obejmują na przykład otyłość i cukrzycę typu 2. Istnieje silny związek między hiperglikemią, upośledzonym szlakiem insuliny i chorobą sercowo-naczyniową w cukrzycy typu 2, a stresem oksydacyjnym i stanem zapalnym.
Oznacza to, że istniejące w organizmie stany zapalne pod wpływem tych chorób mogą dodatkowo pogarszać przebieg zakażenia COVID-19.
Niskie spożycie białka może zwiększać ryzyko infekcji, co związane jest na przykład z niską produkcją przeciwciał. Optymalny stan odżywienia ma również zasadnicze znaczenie w modulacji procesów stresu oksydacyjnego, który jest powiązany z układem odpornościowym. Związek pomiędzy składnikami diety, a stanem zapalnym i stresem oksydacyjnym w organizmie został bardzo dobrze opisany. Składniki odżywcze, o których wiadomo, że mają właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, obejmują:
Błonnik pokarmowy obecny w produktach spożywczych pochodzenia roślinnego wykazuje różne korzyści zdrowotne, w tym właściwości przeciwzapalne , poprzez fermentację przez mikroflorę jelitową i w konsekwencji tworzenie się związków metabolicznych, zwłaszcza krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA).
Takie przeciwzapalne związki czynne mogą być ważne w reakcji organizmu na zapalenie i stres oksydacyjny, zarówno przed, jak i/lub podczas ostrej infekcji. Błonnik pokarmowy i polifenole, wpływają na mikroflorę jelitową, mając działanie prebiotyczne, poprzez sprzyjaniu rozwojowi bakterii, korzystnymi dla naszego organizmu, na przykład Bifidobacterium spp.
Odpowiedź immunologiczna jest silnie modulowana przez stres oksydacyjny i procesy zapalne. Stany zapalne i stres oksydacyjny przyczyniają się do nieprawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. W szczególności stres oksydacyjny odgrywa istotną rolę w procesach mitochondrialnych. Zarówno uszkodzenie śródbłonka, jak i stan zapalny odgrywają istotną rolę w przebiegu COVID-19.
Wysoka produkcja wolnych rodników w miejscu zakażenia przez komórki odpornościowe, zwłaszcza makrofagi, wywołuje stres oksydacyjny. Powikłania związane z ciężkim ostrym zespołem oddechowym wywołanym przez SARS-CoV lub SARS-CoV-2 wynikają głównie z nasilonego stanu zapalnego wywołanego replikacją wirusa.
Coraz więcej dowodów wskazuje, że modyfikacje diety i czynniki żywieniowe mogą silnie wpływać na zmniejszanie zapalenia o niskim stopniu nasilenia oraz zmniejszają ryzyko i objawy infekcji wirusowych. Co więcej, odpowiednie żywienie może służyć zapobieganiu stanom zapalnym i stresowi oksydacyjnemu oraz wzmacnianiu układu odpornościowego.
Badanie populacji indyjskiej wykazało, że oparta na roślinach, przygotowywana w domu, bogata w błonnik dieta może spowodować wytworzenie symbiotycznej mikroflory, wywołując w ten sposób reakcje przeciwzapalne.
Dieta indyjska bogata jest również w produkty pełnoziarniste, będące bogatym źródłem błonnika pokarmowego, węglowodanów, opornej skrobi i oligosacharydów, które są fermentowane w okrężnicy i powodują wytwarzanie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Pełne ziarna są również bogate w przeciwutleniacze, takie jak związki fenolowe, które, jak wykazano, zapobiegają chorobom. Ponadto produkty pełnoziarniste zawierają również związki, które mogą zmniejszać ryzyko chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, otyłość i rak.
Zaobserwowano również, że Indie wykazały mniejszą śmiertelność spowodowaną przez SARS-CoV-2 w porównaniu z innymi krajami, zwłaszcza zachodnimi, takimi jak USA, w których stosuje się dietę bogatą w mięso i nasycone kwasy tłuszczowe. Reakcje prozapalne wywołane taką dietą mogą prowadzić do śmiertelnych powikłań u pacjentów zakażonych COVID-19.
Zatem jak widać, mikroflora jelitowa ma ogromny wpływ na układ odpornościowy organizmu, a co za tym idzie ma wpływ na przebieg COVID-19. Mikrobiom jelitowy regulowany jest przez dietę.
Na przykład żywność pochodzenia roślinnego może wspierać mikrobiom jelitowy zdolny do wywołania odpowiedniego poziomu odpowiedzi przeciwzapalnej u gospodarza, w przeciwieństwie do prozapalnej odpowiedzi immunologicznej wywoływanej przez mikrobiom jelitowy osób spożywających produkty spożywcze, takie jak pszenica, czerwone mięsa i alkohol.
Obecnie powszechnie wiadomo, że nowoczesna dieta zachodnia składająca się z żywności, która jest przetworzona, ma mniejszą zawartość błonnika w porównaniu z dietami spożywanymi w krajach rozwijających się.
Wykazano doświadczalnie, że nastąpił wzrost liczebności bakterii Firmicutes przy jednoczesnym spadku liczebności Bacteroidetes w jelitach osób zamieszkałych w krajach zachodnich. Ogólnie Bacteroidetes wydają się dominować u osób stosujących dietę wegetariańską, podczas gdy Firmicutes dominują u osób stosujących dietę zwierzęcą.
Ponadto ilość składników odżywczych w diecie, w tym mikroelementów (polifenole i witaminy), makroskładników (węglowodany, tłuszcze i białka), a także składników mineralnych i metali śladowych (magnez, żelazo, selen, cynk) wykazuje znaczny wpływ na mikroflorę jelitową.
Polifenole, takie jak fenole, flawonoidy i lignany, występujące obficie w surowych warzywach i owocach, a także zbożach i napojach, takich jak kawa, herbata i wino, mogą w znacznym stopniu modulować florę jelitową sprzyjając wzrostowi potencjalnie korzystnych organizmów, takich jak Lactobacillus, Bifidobacteria, Akkermansia i Fecalibacteria, jednocześnie hamując rozwój bakterii potencjalnie patogennych, takich jak Helicobacter pylori i Staphylococcus. Polifenole wpływają również na stosunek Firmicutes do Bacteroides (F/B) , a nienasycone kwasy tłuszczowe ograniczają rozwój szkodliwych drobnoustrojów, takich jak gatunki Escherichia i Streptococcus, jednocześnie zwiększając liczbę korzystnych bakterii, takich jak Bifidobacteria i Akkermansia.
Co więcej, badania wykazały również, że wysoka zawartość tłuszczu zmniejsza ilość pożytecznych mikroorganizmów, podczas gdy stosowanie diety niskotłuszczowej odwraca ten efekt.
Należy również wziąć pod uwagę enzym konwertujący angiotensynę (ACE2) , który pełni wiele fizjologicznych ról, na przykład jako ujemny regulator układu renina-angiotensyna, ułatwiający transport aminokwasów oraz jako receptor SARS-CoV i SARS-CoV-2 .
ACE przekształca angiotensynę I w angiotensynę II, z kolei ACE2 katalizuje konwersję angiotensyny II do angiotensyny i jest również głównym punktem wejścia koronawirusa do komórek.
Dieta bogata w tłuszcze nasycone zwiększa ACE2 . Działanie przeciwutleniające i hamujące ACE2 zostało w dużej mierze przypisane wielu produktom spożywczym, takim jak kiszona kapusta oraz fermentowane produkty mleczne.
Chociaż trudno jest porównać systemy opieki zdrowotnej i zgłaszanie zgonów w krajach europejskich, w Bułgarii, Grecji i Rumunii wskaźniki zgonów są bardzo niskie. Może to być związane z dietą, ponieważ kapusta kiszona i sfermentowane mleko są powszechnymi produktami spożywczymi spożywanymi w tych krajach.
Źródła:
Bousquet J., Anto J.M., Iaccarino G., et al.: Is diet partly responsible for differences in COVID-19 death rates between and within countries? Clin Transl Allergy 2020; 10, 16
Luthra-Guptasarma M., Guptasarma P.: Inflammation begets hyper-inflammation in: diet-derived chronic inflammation promotes runaway acute inflammation resulting in cytokine storms. Res Gate 2020 preprint. https://doi.org/10.13140/RG.2.2.17723.44323
Rishi P., Thakur K., Vij S., et al.: Diet, Gut Microbiota and COVID-19. Indian J Microbiol 2020; 60: 420-429
Iddir M., Brito A., Dingeo G., et al.: Strengthening the Immune System and Reducing Inflammation and Oxidative Stress through Diet and Nutrition: Considerations during the COVID-19 Crisis. Nutrients 2020; 12(6): 1562
Jayawardena R., Misra A.: Balanced diet is a major casualty in COVID-19. Diabetes Metab Syndr 2020; 14(5): 1085-1086
World Health Organization Nutrition advice for adults during the COVID-19 outbreak. http://www.emro.who.int/nutrition/nutrition-infocus/nutrition-advice-for-adults-during-the-covid-19-outbreak.html 2020 19/06/2020
Varga Z., Flammer A.J., Steiger P., et al.: Endothelial cell infection and endotheliitis in COVID-19. Lancet 2020; 395: 1417-1418
WYSYŁKA BADAŃ
Najbliższe terminy wysyłek do Stanów (badania Metabolomix, Gi effects, CSA, CSAP2, Clostridium, Mikrobiologia, Uroporfiryny,
Badanie włosa, P. Cunningham, OAT)
kwiecień: 23.04.2024
maj: 14.05.2024, 28.05.2024
czerwiec: 11.06.2024, 25.06.2024
Próbki do badań wykonywanych w USA (mocz, kał, włosy, ślina) należy dostarczyć osobiście lub wysłać kurierem dzień wcześniej (zawsze są to poniedziałki), tak aby w terminie wysyłki dotarły do Arcany (zawsze we wtorki). Próbki do badań należy pobierać w weekend przed wysyłką, zgodnie z dołączonymi do zestawów instrukcjami.
Próbki surowicy do badań w CM Wielkoszyński można dostarczyć do Arcana w każdy poniedziałek (z wyjątkiem 01 oraz 29.04.2024) w godzinach otwarcia lub wtorek do godziny 15:00 z wyjątkiem tygodni, w które wypadają dni świąteczne lub instytut jest zamknięty.
