Menu Zamknij

Dlaczego ograniczenie plastiku jest takie ważne?

Na całym świecie problem globalnego ocieplenia oraz właściwego zarządzania energią, ale także odpadami jest coraz częściej poruszany. Najpierw wprowadzono obowiązkową segregację śmieci, teraz staramy się ograniczyć stosowanie plastiku w produkcji. Kupując kawę w kawiarni nie dostaniemy już plastikowej słomki, tylko papierową, pojemniki z plastiku zastępowane są innymi odpowiednikami. Cały świat stara się ten plastik ograniczyć. Ale czy ludzie tak naprawdę zdają sobie sprawę, dlaczego? Dlaczego plastik jest taki szkodliwy?

Niestety, duża część populacji nie bierze tego problemu na poważnie, bo nie widzi w tym szkody dla swojego zdrowia. A jeśli coś mnie nie dotyczy i nie robi mi krzywdy, to czemu mam na to zwracać uwagę? Okazuje się jednak, że mikroplastik to nie tylko problem w oceanie, gdzie zjadają go stworzenia morskie. Mikroplastik szkodzi również ludziom.

plastik bisfenol BPA
plastik mikroplastik BPA

Mikroplastikiem nazywamy cząsteczki o średnicy mniejszej niż 5mm. Jak pewnie większość z Państwa słyszała, stanowi on szczególne zagrożenie w morzach i oceanach, ponieważ jest zjadany przez żyjące tam organizmy. Jednak zastanówmy się chwilę jak działa łańcuch pokarmowy. My, ludzie, zjadamy ryby, które żywią się mniejszymi organizmami morskimi, które mogły spożyć mikroplastik na przykład z planktonem. Ponadto okazuje się, że cząsteczki plastiku znaleziono również w piasku i glebie, skąd mogą trafiać do płodów rolnych, czy też wraz z deszczem spływać do rzek.

Niestety obecność mikroplastiku stwierdzono również w wodzie z kranu oraz wodzie butelkowanej. W jednym z badań z 2018 roku obecność mikroplastiku stwierdzono w kale wszystkich uczestników badania. Widzimy więc jak powszechne jest to zjawisko.

Bisfenol A (BPA)

Najbardziej szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka ma bisfenol A (BPA), czyli związek organiczny z grupy fenoli, który stosowany jest właśnie do produkcji tworzyw sztucznych. Gdzie go znajdziemy?

Źródła BPA

  • Butelki do karmienia niemowląt
  • Papier termiczny do terminali
  • W kosmetykach
  • W opakowaniach do żywności, plastikowych kubeczkach do jogurtów, tackach itp.
  • W płytach CD
  • W warstwie wewnętrznej puszek do żywności

Wpływ BPA na zdrowie

  • Stwierdzono powiązanie pomiędzy wysokim poziomem BPA w moczu, a otyłością u dziewczynek w wieku 9-12 lat.
  • BPA jest w stanie uszkodzić tkanki wątroby płodu.
  • Powoduje zaburzenia wzwodu u mężczyzn oraz dysfunkcje seksualne. Wysokie poziomy BPA powiązano ze spadkiem żywotności i ilości spermy oraz większą liczą plemników uszkodzonych.
  • U dzieci kobiet narażonych na wysokie poziomy bisfenolu występuje większe prawdopodobieństwo alergii oraz zaburzeń rozwoju narządów płciowych.
  • BPA swoją budową przypomina estrogen, dlatego może powodować zaburzenia w układzie hormonalnym kobiet, a długotrwała ekspozycja może prowadzić do zmian w budowie i funkcjonowaniu jajników, macicy, jajowodów, co może prowadzić do niepłodności.

Opakowania wolne od bisfenolu A są oznakowane znakiem „BPA FREE”, a produkty z jego niską zawartością mają oznaczenie „PC 7”. Jednak należy mieć świadomość, że zamiast BPA prawdopodobnie stosuje się zamiennie jego analogi, jak bisfenol S, które ze względu na duże podobieństwo w budowie, mogą powodować te same zmiany w organizmie i być tak samo szkodliwe.

Jeśli chcemy sprawdzić nasze narażenie na ten związek, możemy wykonać w naszym instytucie badanie Metabolomix, w którym stwierdza się między innymi obecność styrenu, co może oznaczać zatrucia mikroplastikiem. Styren używany jest również do produkcji tworzyw sztucznych, znajduje się również w spalinach samochodowych. Wdychanie dużych ilości styrenu niekorzystnie wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, powoduje problemy z koncentracją, osłabienie mięśni, zmęczenie i nudności oraz podrażnia błony śluzowe oczu, nosa i gardła.